Het bijzondere verhaal van de Tilburgse Vlashof: zij zijn Klassewerkplek 2021!

De Vlashof in Tilburg is een school met een heel bijzonder verhaal. Drie jaar geleden had deze school te kampen met een lage onderwijskwaliteit en een slecht imago, en nu is het één van de beste scholen in heel Tilburg. En dat is ook te zien aan het grote werkgeluk dat leerkrachten daar ervaren. Wat is daar gebeurd? We gaan in gesprek met Kelly Staats (leerkracht, bouwcoördinator bovenbouw en specialist motoriek) en Fabiënne Smulders (schoolleider).

Kunnen jullie ons eerst eens vertellen wat voor soort school de Vlashof is?

De Vlashof is een school waar leerkrachten écht het verschil kunnen maken. We hebben een multiculturele populatie in een wijk met voldoende uitdagingen, waardoor onze school écht iets moet toevoegen aan de ontwikkeling van kinderen. Het gaat hier absoluut niet vanzelf, je staat echt aan het begin van de ontwikkeling van de kinderen. Er ligt een grote uitdaging en een grote verantwoordelijkheid op het bord van de leerkrachten, en daarmee ook heel veel kansen op grote voldoening.

Kelly, jij werkt al 11 jaar op deze school. Fabiënne, jij bent in 2016 gekomen als adjunct directeur en vanaf 2018 als directeur. Hoe was de startsituatie toen?

Er was een zeer gedreven team dat zich graag wilde ontwikkelen, veel vaste medewerkers. Tegelijkertijd was er veel onvrede, de werkdruk werd heel hoog ervaren en er waren moeilijk vervulbare vacatures. Het team vond het veel, en er was geen duidelijk doel of ambitie.

De school werd als drijfzand ervaren. Het werd allemaal heel snel heel veel. Er werd niet gewerkt vanuit een duidelijke bedoeling.

Nu is er duidelijkheid en structuur. We hebben de ambitie uitgesproken om de beste school van Tilburg te worden. De volgende stap is de beste school van Nederland!

Uit ons onderzoek weten we dat de rol van de schoolleider heel belangrijk is voor werkgeluk. Wat voor soort schoolleider is Fabiënne?

Fabiënne staat midden tussen het team. Ze is daadkrachtig als het moet, maar het liefst doet ze dingen samen. Ze heeft de gave om mensen in hun kracht te zetten, door talenten te zien en die te waarderen, en door trots en dankbaar te zijn.

Bovendien is ze de eerste schoolleider die heel bewust op déze school is geplaatst. Hiervoor hebben we te maken gehad met een schoolleider die in de formatie op bestuursniveau een plek nodig had. En dat hebben we inmiddels wel geleerd; voor deze school moet je écht zelf kiezen.

Hoe is het inmiddels met het imago van de school?

Inmiddels kennen we leerkrachten die graag op de hoogte gehouden willen worden van een eventuele vacature bij ons op school. We hebben daarmee de mogelijkheid gekregen om selectief te zijn aan de voordeur. Dat heeft een enorme impact op ons aller werkgeluk. Wij zoeken mensen die er met deze groep kinderen écht voor willen gaan, en daarbij zoeken we professionals die van zichzelf een sterke behoefte hebben aan ontwikkelen. Omdat de “match” aan de voordeur al heel goed is, kunnen we vervolgens veel vrijheid geven. Dat is wat professionals nodig hebben. Heldere ambities en doelen, veel vrijheid en een duidelijke structuur die we samen bepalen.

Zonder duidelijke visie blijft het sudderen.

Zo komen we ook aan nieuwe leerkrachten. Ondanks onze uitdagende situatie blijven LIO studenten hier graag plakken. Dat komt aan de ene kant omdat we héél duidelijk maken wat ze hier kunnen verwachten. Van de populatie, maar ook van ons. Zodra leerkrachten bij ons starten krijgen ze twee boeken, “De 6 rollen van de leerkracht” en het EDI-boek. En ook daarna laten we je niet zomaar los. Onze leerkrachten kunnen allemaal doorgroeien naar expert-niveau. Voor sommigen is het dan ook op een bepaald moment klaar hier. Die moeten verder. Dat is jammer voor ons, maar goed voor de leerkrachten.

We hebben een vrij ervaren team, waardoor we nieuwe leerkrachten ook goed kunnen begeleiden.

Inmiddels zijn we een zogenaamde “good practice” school binnen het bestuur. Vanuit onze school gaan we de Enigma-aanpak ook binnen andere scholen van ons bestuur implementeren.

Waar zit voor jullie de kern in de grote ommezwaai die jullie als school hebben gemaakt?

Veel scholen kennen een échte familiecultuur. Dat klinkt heel leuk, maar wij wilden juist de focus op het professionele karakter van onze organisatie. Daarom hebben we een hele duidelijke ambitie geformuleerd en zijn we al onze keuzes daarop gaan aanpassen.

We werken op basis van de Enigma-aanpak met kwaliteitskaarten. Die kwaliteitskaarten hebben we op gebieden waar deze bijdragen aan onze ambitie, we gaan niet overal kwaliteitskaarten voor optuigen.

En wat écht voor een hele wezenlijke verandering heeft gezorgd is dat ieder besluit nu start met het team. Er wordt niets meer van bovenaf opgelegd. Als je namelijk professionals aanneemt, dan zitten die al op het juiste niveau. Die moet je juist vrijlaten en steunen in hun ontwikkeling.

Op het gebied van persoonlijke ontwikkelmogelijkheden scoren jullie héél hoog. Hoe komt dat?

Als het gaat om ontwikkeling, dan kijken we niet naar budgetten. Je mag nooit bezuinigen op persoonlijke ontwikkeling. Er is hier wel wat subsidiegeld beschikbaar, en ik zorg dat ik binnen het totale schoolbudget blijf. Maar er kan nu veel meer dan er vroeger kon.

En ook daar helpt die heldere ambitie. Als je weet waar je naartoe wil, dan kun je besluiten daarop baseren. Of het nou om ontwikkelmogelijkheden of kwaliteitskaarten gaat, die koers of dat doel heb je nodig. Zonder duidelijke visie suddert ‘t door en ben je nergens onderscheidend.

Wat zou jullie gouden tip zijn aan andere scholen die ook meer werkgeluk en een betere onderwijskwaliteit willen?

Doe het samen en zorg dat je goed in beeld hebt wat je wilt bereiken. Met dat doel voor ogen hebben we samen structuren en kaders vastgesteld. En er is veel respect voor elkaars expertise.

En bij dit alles moet je dus vertrouwen in elkaar hebben én uitspreken. Opereer vanuit de ambitie, en niet vanaf het voorkomen van fouten.