Het verhaal van de Korenbloem

Els van de Kam werkt al ruim 20 jaar in het onderwijs, waarvan 9 jaar als schoolleider​ bij RBOB De Kempen. Op ​OBS De Korenbloem is ze met de laatste loodjes bezig, het is tijd om weer verder te gaan op zoek naar nieuwe uitdagingen en andere werkplekken verkennen. Ze weet dat ze een florerende school achterlaat, want de Korenbloem is één van de Klassewerkplekken 2020 geworden. We vragen Els nog snel naar haar aanpak.

Els, in de eerste plaats van harte gefeliciteerd met jullie uitverkiezing tot Klassewerkplek! Wat is jullie geheim?

Nu mijn vertrek aanstaande is, voer je gesprekken waarbij teruggekeken wordt. Daarin krijg ik vaak een spiegel voorgehouden die me weer meer inzichten gaf over wat écht belangrijk is. Als schoolleider speel je een belangrijke rol in het werkgeluk van leerkrachten. Ik vind het zeer waardevol om mensen ruimte en rust te geven. Ze zelfstandig te laten acteren, autonomie maar met duidelijke kaders. Het team van OBS De Korenbloem vond dit heel prettig en heeft daardoor zelf stevig kunnen werken aan haar eigen expertise.

Vertel eens wat meer over die spiegel?

Ik zie daarbij een verschil tussen managers en leiders. Ik ben gestructureerd en kan daarmee invulling geven aan de manager-kant van het vak van schoolleider. Maar leiderschap, dat gaat

voor mij over wat anders. Dat gaat over mensen. Dat je mensen ziet, ze hoort, voelt wat er speelt. Uiteindelijk gaat dit vak over wat de leerkracht overdag in de klas doet. Daar ben ik niet bij. Ik moet de omgeving creëren waarin die leerkracht optimaal kan werken, als professional én als mens.

Hoe doe jij dat, in nauw contact staan met je mensen?

Het is belangrijk dat de drempel die mensen voelen om je te benaderen, zo laag mogelijk is. In het Klassewerkplek-onderzoek zat het thema “de school als thuisbasis”. Ik vind dat een erg treffend thema. Ook dat gaat over dicht bij elkaar staan, je prettig voelen met elkaar. Van mijn kant betekent het dat ook ik mijn kwetsbaarheid moet laten zien, anders kan ik dat van anderen niet verwachten. Daarin heb ik zelf stappen moeten maken. En ik merk dat levenservaring bijdraagt aan de mensenkennis die je kunt meenemen, al dacht ik daar een aantal jaren jonger anders over. Belangrijk dat je in de rol van directeur de professionele relaties kunt aangaan met je teamleden waarin ruimte is voor de menselijke kant.

Net als veel andere schoolleiders van Klassewerkplekken praat jij over de balans tussen ruimte geven en kaders stellen. Hoe bewaak je die balans?

Vanuit ervaring kijk je kritisch naar nieuwe ideeën, maar ik kies ervoor om niet meteen een initiatief af te schieten. Als mensen met ideeën komen, dan komen die ergens vandaan. Ze hebben nagedacht of andere kennis opgedaan dan ik. Die ideeën geef ik dus graag de ruimte. Uiteraard bewaak ik wel dat het past in het grotere plaatje. Maar ook daar betrek ik de teamleden bij, bijvoorbeeld het opstellen van de jaarplannen. Het plan moet herkenbaar zijn, iedereen moet de achterliggende gedachte kennen om het plan optimaal te begrijpen en eraan mee te kunnen werken.

Vanuit jouw ervaring, welk advies zou je startende schoolleiders mee willen geven?

Maak keuzes en ben flexibel. Het is schakelen in prioriteiten. Er wordt nog wel eens gedacht dat je als schoolleider eerst dingen écht moest kunnen, maar het is onmogelijk om daar goed aan toe te komen. Maak keuzes, en focus op wat er écht toe doet. Ik durf te zeggen dat ik al mijn teamleden ken, dat ieder zich ontwikkeld binnen de mogelijkheden en ambities. Maar heel eerlijk staat dat echt niet allemaal tot in detail op papier. En dan bedoel ik niet dat ik de tijd niet heb of krijg, maar dat ik in de werktijd die ik heb keuzes maak. Maar maak ook keuzes in welke ontwikkelingen of activiteiten die je aangaat. Liever een paar goede stappen zetten en tijd geven om goed te laten landen, dan maar door door in een berg van ambities najagen.

Hoe gaat het verder, met de Korenbloem, als jij bent vertrokken?

We hebben samen nagedacht over een profiel voor mijn opvolger. Kenmerkend vind ik dat we zoeken naar een directeur die het niet belangrijk vind dat hij of zij dé directeur is. Dat zegt volgens mij al heel veel. Een school is teamwerk met collega’s, ouders, kinderen en andere samenwerkingspartners.

Zeg je daarmee dat het team ook zonder schoolleider zou kunnen?

Nee, zonder schoolleider mis je het helikopter-perspectief en ook de rol van verbinder hoort bij de schoolleider. Daarnaast moet er iemand af en toe op de rem trappen als er door groot enthousiasme te hard wordt gegaan, waarbij het gevaar bestaat dat mensen zichzelf voorbijlopen of initiatieven niet goed uit de verf komen. En die kaders natuurlijk, als schoolleider blijf je continu kaderen zodat we samen in zijn geheel de juiste kant opgaat.

De drie adviezen van Els

Geniet ervan.

Geniet van het geweldige vak, heb lol en vier op tijd de mooie dingen met elkaar.

Zie de kansen.

Creëer je eigen kansen, er kan veel meer dan je denkt.

Luister.

Eerst luisteren, en daarna samen keuzes maken.

https://klassewerkplek.com/media/pages/kennisbank/het-verhaal-van-de-korenbloem/596de669b8-1665155586/vacature-obs-de-korenbloem.pdf